03/10/2024

Inclusief onderwijs, creativiteit en vrije tijd versmelten in Zwevegem

Elk lokaal bestuur staat bij het opstellen van een meerjarenplan voor de moeilijke keuze: waarin gaan we investeren de komende jaren? Elke coalitie kan eigen accenten leggen. Zwevegem koos ervoor om te investeren in onderwijs en vrije tijd. Dat bewijzen de ambitieuze plannen op de Kappaertsite.

Campus Kappaert en Schepen
Isabelle Degezelle, hier op de werf van de Kappaertsite, is fier op dit unieke project

De onderwijs- en vrijetijdscampus in Zwevegem is gestoeld op twee grote pijlers: multifunctionaliteit en een groene en veilige omgeving. Dat is de intentie van het lokaal bestuur met de Kappaertsite. De site wordt een groot herontwikkelingsproject dat verloopt in verschillende fases. De jeugd staat centraal. 

Multifunctionaliteit en inclusiviteit troef 

De innovatieve campus brengt drie partners samen op plek. Een daarvan is De Klim-Op, een school voor buitengewoon basisonderwijs. Momenteel telt de school met type basisaanbod en type 9 (autismespectrumstoornis)135 leerlingen, maar er is ruimte voorzien voor uitbreiding tot 165 leerlingen. De nieuwbouw zal bijdragen aan het bieden van speciaal onderwijs in een inclusieve omgeving, aansluitend bij de noden van de kinderen. Dat gebeurt op een slimme manier door verschillende ingrepen in het bouwplan. De leeftijdsgroepen worden zo veel mogelijk uit elkaar gehouden. Er komen vier verschillende speelplaatsen die visueel en auditief gescheiden zijn van elkaar. Binnen in het gebouw wordt gewerkt met rustpunten, er komen gordijnen waar nodig en er worden verborgen hoekjes gecreëerd. Om inclusiviteit te integreren in het ontwerp, werkten het lokaal bestuur en het architectenteam BDR – Carton123 samen met de onderzoeksgroep Research[x]Design van de KU Leuven die veel expertise heeeft op het vlak van inclusief bouwen. 

Daarnaast is De Kunstacademie een grote pijler van de campus. De Kunstacademie telt ongeveer 900 leerlingen, voornamelijk kinderen en jongeren die na schooltijd les volgen, maar ook volwassenen die in de namiddag komen om zich creatief te ontplooien. Op dit moment zit de academie verspreid op verschillende verouderde locaties. Daar komt verandering in als de nieuwbouw klaar is. 

Ook de gemeentelijke vakantiewerking en naschoolse kinderopvang krijgt een prominente plaats. Dit initiatief wil alle activiteiten centraliseren op één locatie, wat een betere coördinatie en gebruik van middelen mogelijk maakt. Tijdens schoolvakanties zullen hier dagelijks tussen de 250 en 300 kinderen en jongeren deelnemen aan diverse activiteiten, terwijl op woensdagnamiddag een gemiddelde groep van 75 kinderen en jongeren wordt opgevangen. 

Het bestuur kiest bewust voor multifunctionaliteit en dat is meteen ook een van de grootste uitdagingen in dit project. De campus moet immers voldoen aan de eisen van de verschillende betrokken partijen. Dat betekent dat de nieuwe gebouwen polyvalent ingericht worden, zodat ze bruikbaar zijn voor verschillende doelgroepen en activiteiten. Het gedeelde gebruik vereist een flexibele indeling en infrastructuur die kan worden aangepast aan de uiteenlopende behoeften van de gebruikers. 

Groene en veilige omgeving 

Bij de reconversie van de campus zijn groen en veiligheid van groot belang. De ontwerpers kregen de expliciete opdracht om een slimme herinrichting te realiseren die niet alleen functioneel is, maar die ook aansluit bij het bredere masterplan voor de Kappaertsite. Er komen basisvoorzieningen zoals paden, toegangen, gras- en speelzones en fietsenstallingen, die samen een aangename parkomgeving vormen. Ook hierbij houdt men rekening met de leerlingen die nood hebben aan een prikkelarme ruimte. 

De campus moet bovendien een verkeersluwe plek worden met prioriteit voor voetgangers en fietsers. Dat wordt mogelijk dankzij een veilige fietsverbinding en wandelverbindingen met de buurt. 

Meer informatie?

Isabelle Degezelle was gastspreker in een OVSG-webinar over inclusief ontwerpen voor scholenbouw. Volg onze e-zines om op de hoogte te blijven van onze webinars in 24-25

Dit artikel verscheen in Imago, tijdschrift voor stedelijk en gemeentelijk onderwijs, september 2024.

De onderwijs- en vrijetijdscampus in Zwevegem is gestoeld op twee grote pijlers: multifunctionaliteit en een groene en veilige omgeving. Dat is de intentie van het lokaal bestuur met de Kappaertsite. De site wordt een groot herontwikkelingsproject dat verloopt in verschillende fases. De jeugd staat centraal. 

Multifunctionaliteit en inclusiviteit troef 

De innovatieve campus brengt drie partners samen op plek. Een daarvan is De Klim-Op, een school voor buitengewoon basisonderwijs. Momenteel telt de school met type basisaanbod en type 9 (autismespectrumstoornis)135 leerlingen, maar er is ruimte voorzien voor uitbreiding tot 165 leerlingen. De nieuwbouw zal bijdragen aan het bieden van speciaal onderwijs in een inclusieve omgeving, aansluitend bij de noden van de kinderen. Dat gebeurt op een slimme manier door verschillende ingrepen in het bouwplan. De leeftijdsgroepen worden zo veel mogelijk uit elkaar gehouden. Er komen vier verschillende speelplaatsen die visueel en auditief gescheiden zijn van elkaar. Binnen in het gebouw wordt gewerkt met rustpunten, er komen gordijnen waar nodig en er worden verborgen hoekjes gecreëerd. Om inclusiviteit te integreren in het ontwerp, werkten het lokaal bestuur en het architectenteam BDR – Carton123 samen met de onderzoeksgroep Research[x]Design van de KU Leuven die veel expertise heeeft op het vlak van inclusief bouwen. 

Daarnaast is De Kunstacademie een grote pijler van de campus. De Kunstacademie telt ongeveer 900 leerlingen, voornamelijk kinderen en jongeren die na schooltijd les volgen, maar ook volwassenen die in de namiddag komen om zich creatief te ontplooien. Op dit moment zit de academie verspreid op verschillende verouderde locaties. Daar komt verandering in als de nieuwbouw klaar is. 

Ook de gemeentelijke vakantiewerking en naschoolse kinderopvang krijgt een prominente plaats. Dit initiatief wil alle activiteiten centraliseren op één locatie, wat een betere coördinatie en gebruik van middelen mogelijk maakt. Tijdens schoolvakanties zullen hier dagelijks tussen de 250 en 300 kinderen en jongeren deelnemen aan diverse activiteiten, terwijl op woensdagnamiddag een gemiddelde groep van 75 kinderen en jongeren wordt opgevangen. 

Het bestuur kiest bewust voor multifunctionaliteit en dat is meteen ook een van de grootste uitdagingen in dit project. De campus moet immers voldoen aan de eisen van de verschillende betrokken partijen. Dat betekent dat de nieuwe gebouwen polyvalent ingericht worden, zodat ze bruikbaar zijn voor verschillende doelgroepen en activiteiten. Het gedeelde gebruik vereist een flexibele indeling en infrastructuur die kan worden aangepast aan de uiteenlopende behoeften van de gebruikers. 

Groene en veilige omgeving 

Bij de reconversie van de campus zijn groen en veiligheid van groot belang. De ontwerpers kregen de expliciete opdracht om een slimme herinrichting te realiseren die niet alleen functioneel is, maar die ook aansluit bij het bredere masterplan voor de Kappaertsite. Er komen basisvoorzieningen zoals paden, toegangen, gras- en speelzones en fietsenstallingen, die samen een aangename parkomgeving vormen. Ook hierbij houdt men rekening met de leerlingen die nood hebben aan een prikkelarme ruimte. 

De campus moet bovendien een verkeersluwe plek worden met prioriteit voor voetgangers en fietsers. Dat wordt mogelijk dankzij een veilige fietsverbinding en wandelverbindingen met de buurt. 

Meer informatie?

Isabelle Degezelle was gastspreker in een OVSG-webinar over inclusief ontwerpen voor scholenbouw. Volg onze e-zines om op de hoogte te blijven van onze webinars in 24-25

Dit artikel verscheen in Imago, tijdschrift voor stedelijk en gemeentelijk onderwijs, september 2024.

Schets buitengewone basisschool Klim-Op
Schets buitengewone basisschool Klim-Op. Ontwerp: BDR - Carton123
Schets buitengewone basisschool Klim-Op
Schets buitengewone basisschool Klim-Op. Ontwerp: BDR - Carton123

Gefaseerde oplevering

De middelen komen niet uitsluitend van het lokaal bestuur. De Kunstacademie van Zwevegem wordt uitgebreid dankzij de toekenning van DBFM-subsidies (Design, Build, Finance, Maintain) door de Vlaamse regering. Het project maakt deel uit van het Scholen van Vlaanderen’-initiatief, waarbij 27 nieuwe scholen worden gebouwd. Het was de eerste keer dat ook academies voor deeltijds kunstonderwijs een subsidieaanvraag konden indienen voor Scholen van Morgen. Daarop speelde Zwevegem in en zo werd de Kunstacademie een van deze projecten. De totale kostprijs is ruim 8,4 miljoen euro, waarvan meer dan 6 miljoen euro door subsidies wordt gefinancierd. De bouw van de tweede fase start in 2026, met een geplande oplevering in 2027. Het project benadrukt duurzaamheid en energie-efficiëntie, met onder meer geothermie en zonnepanelen. De eerste fase van de campus, die in mei 2025 wordt opgeleverd, zal gedeelde faciliteiten bieden voor de Kunstacademie, de school De Klim-Op en de gemeentelijke vakantiewerking.

Schepen van Onderwijs Isabelle Degezelle is fier op dit project: Deze campus is een ware parel in Vlaanderen, omdat buitengewoon en gewoon onderwijs, kunstonderwijs en vrijetijdsactiviteiten op een unieke manier samenkomen. Hier staat de jeugd centraal: zij kunnen deelnemen aan zowel kwalitatief onderwijs als aan creatieve en plezierige vrijetijdsbesteding. Als groene gemeente trekken we daarnaast volop de kaart van wandelen en fietsen en dat is ook op deze campus ons motto.”

De nieuwe onderwijs- en vrijetijdscampus op de Kappaertsite belooft inderdaad een bijzondere plek te worden waar onderwijs, creativiteit en recreatie hand in hand gaan. Door samen te werken met diverse partners en in te zetten op gedeeld gebruik van faciliteiten, wil het project een inspirerende en inclusieve omgeving creëren voor kinderen, jongeren en volwassenen in Zwevegem. Met een focus op duurzaamheid, veiligheid en multifunctionaliteit, wordt de Kappaertsite niet alleen een plek voor onderwijs en vrijetijdsbesteding, maar ook een nieuwe groene long voor de gemeenschap.

Gefaseerde oplevering

De middelen komen niet uitsluitend van het lokaal bestuur. De Kunstacademie van Zwevegem wordt uitgebreid dankzij de toekenning van DBFM-subsidies (Design, Build, Finance, Maintain) door de Vlaamse regering. Het project maakt deel uit van het Scholen van Vlaanderen’-initiatief, waarbij 27 nieuwe scholen worden gebouwd. Het was de eerste keer dat ook academies voor deeltijds kunstonderwijs een subsidieaanvraag konden indienen voor Scholen van Morgen. Daarop speelde Zwevegem in en zo werd de Kunstacademie een van deze projecten. De totale kostprijs is ruim 8,4 miljoen euro, waarvan meer dan 6 miljoen euro door subsidies wordt gefinancierd. De bouw van de tweede fase start in 2026, met een geplande oplevering in 2027. Het project benadrukt duurzaamheid en energie-efficiëntie, met onder meer geothermie en zonnepanelen. De eerste fase van de campus, die in mei 2025 wordt opgeleverd, zal gedeelde faciliteiten bieden voor de Kunstacademie, de school De Klim-Op en de gemeentelijke vakantiewerking.

Schepen van Onderwijs Isabelle Degezelle is fier op dit project: Deze campus is een ware parel in Vlaanderen, omdat buitengewoon en gewoon onderwijs, kunstonderwijs en vrijetijdsactiviteiten op een unieke manier samenkomen. Hier staat de jeugd centraal: zij kunnen deelnemen aan zowel kwalitatief onderwijs als aan creatieve en plezierige vrijetijdsbesteding. Als groene gemeente trekken we daarnaast volop de kaart van wandelen en fietsen en dat is ook op deze campus ons motto.”

De nieuwe onderwijs- en vrijetijdscampus op de Kappaertsite belooft inderdaad een bijzondere plek te worden waar onderwijs, creativiteit en recreatie hand in hand gaan. Door samen te werken met diverse partners en in te zetten op gedeeld gebruik van faciliteiten, wil het project een inspirerende en inclusieve omgeving creëren voor kinderen, jongeren en volwassenen in Zwevegem. Met een focus op duurzaamheid, veiligheid en multifunctionaliteit, wordt de Kappaertsite niet alleen een plek voor onderwijs en vrijetijdsbesteding, maar ook een nieuwe groene long voor de gemeenschap.