In het programmadecreet wordt aangekondigd dat de werkingsmiddelen van de Vlaamse overheid, inclusief onderwijs, slechts gedeeltelijk of niet zullen worden geïndexeerd. Daar kan OVSG niet akkoord mee gaan.
We waarderen de volledige indexering van de werkingsmiddelen voor het basisonderwijs en de verlenging van de asielmiddelen. De andere onderwijsniveaus worden echter getroffen.
De Vlaamse regering beoogt een begrotingsevenwicht in 2027. Dit programmadecreet laat evenwel een aantal vragen voor de toekomst open. Eerst en vooral is er de generieke besparingsmaatregel binnen de Vlaamse gemeenschap waarbij werkingsmiddelen niet geïndexeerd worden in 2026 en 2027 en slechts voor 50% in 2025, 2028 en 2029. De impact hiervan is groot op onderwijsinternaten, CLB’s, leersteuncentra en volwassenenonderwijs, die vandaag al over (te) beperkte werkingsmiddelen beschikken. Daarom vraagt OVSG om de uitzonderingsmaatregel zoals ingeschreven voor het secundair onderwijs en het deeltijds kunstonderwijs ook toe te passen op de onderwijsinternaten, leersteuncentra, CLB’s en het volwassenenonderwijs.
Meer specifiek in het volwassenenonderwijs is het onduidelijk hoe de voorziene besparing van 17 miljoen euro, zoals ingeschreven in de Vlaamse begroting, gerealiseerd wordt. Zo is het niet duidelijk of die beperkte indexatie een onderdeel vormt van de besparing van 17 miljoen euro. Indien deze besparing een bijkomende inspanning vraagt van het volwassenenonderwijs, dan is de besparingsinspanning onevenwichtig groot ten opzichte van het budgettaire aandeel van het volwassenenonderwijs in de Vlaamse begroting.
OVSG waardeert de uitzonderingsmaatregel voor het deeltijds kunstonderwijs en het secundair onderwijs doordat de werkingsmiddelen worden opgesplitst in een looncomponent van 60%, met volledige indexatie, en een component voor werkingsmiddelen van 40%. Die 40% zal in 2026 en 2027 niet worden geïndexeerd en in 2025, 2028 en 2029 voor 50% worden geïndexeerd. Bijzonder ongerust zijn we over de aankondiging in de memorie van toelichting waarin staat dat de gedeeltelijke indexatie van 50% kan worden verlaagd als de noodzaak zich voordoet om de begrotingsinspanningen zoals voorzien in de Vlaams begroting alsnog te realiseren. Deze extra budgettaire bevoegdheid aan de Vlaamse regering is willekeurig en zondigt tegen het redelijkheidsprincipe aangezien scholen en schoolbesturen in onzekerheid verkeren voor de periode 2025-2029.
Bovendien blijft ook hier de vraag hoe de generieke besparing zich verhoudt tot de aangekondigde besparing van 159 miljoen euro in het secundair onderwijs. Verder wenst OVSG in herinnering te brengen dat sedert de begroting van 2020 deze werkingsmiddelen niet werden geïndexeerd. Deze opeenvolgende besparingen leiden tot een sterk koopkrachtverlies.
Omwille van de bedenkingen hierboven, geven wij een protocol van niet-akkoord bij het Voorontwerp van programmadecreet van de begrotingsopmaak 2025. Aangezien vandaag al wijzigingen aan de huidige versie van het programmadecreet worden aangekondigd, vraagt OVSG naar verdere betrokkenheid en afstemming om een evenwichtige besparing binnen het beleidsdomein Onderwijs te realiseren.