05/06/2020

Vijandige overnames hebben geen plaats in het onderwijs

Vorige week besliste de gemeenteraad van Wommelgem om twee bloeiende basisscholen over te hevelen naar het GO! vanaf 1 september. Een traditie van 150 jaar gemeentelijk onderwijs werd verkwanseld in amper tien dagen tijd, en dat in volle coronacrisis. Directie, team en ouders protesteerden luid en duidelijk. Maar de deal werd toch gesloten, ten koste van de onderwijsvrijheid van ouders en leerlingen.

Lokale besturen moeten keuzes maken bij de start van hun beleidsperiode: waarin gaan ze investeren, wat is prioritair? Het is logisch dat ze dan ook tegen het licht houden wat hun gemeentelijk onderwijs hen kost. Als ze dit onderzoek grondig doen, blijkt vaak dat het inrichten van onderwijs niet zo’n grote kostenpost is: de lonen worden immers door de Vlaamse overheid betaald, de gebouwen worden voor 60 à 70% gesubsidieerd. Tegelijk biedt het zelf organiseren van onderwijs de gemeente én de burgers veel troeven. Er kan een integraal lokaal beleid worden gevoerd waarin kinderopvang, ruimtelijke ordening, sport en cultuur … elkaar versterken en daar vaart iedereen wel bij.
De case van Wommelgem roept vragen op. In het bestuursakkoord van de gemeente was geen sprake van een overdracht. In Wommelgem is het gemeentelijk basisonderwijs met t Laar en Het Oogappeltje de grootste aanbieder: met 45% van de leerlingen groter dan het GO! (15%) en zelfs dan het katholiek onderwijs (39%). In de vorige legislatuur werd nog geïnvesteerd in een nieuw schoolgebouw voor Het Oogappeltje.

Pas tien dagen geleden werden ouders en team geïnformeerd. De overleg- en participatieorganen kregen amper de tijd om zich te beraden. De reacties waren dan ook hevig. Er bestaat geen draagvlak voor deze onomkeerbare beslissing. Ook de gemeenten in de omgeving, met wie Wommelgem een scholengemeenschap vormt, staan voor een voldongen feit.

Loes Vandromme, voorzitter OVSG: Basisonderwijs zal lokaal zijn of niet zijn. In de huidige coronacrisis is nogmaals gebleken hoe cruciaal de link tussen onderwijs en lokale besturen is. Daarnaast hechten wij veel belang aan het participatief overleg met vertegenwoordigers van ouders en team. Zomaar beslissingen nemen boven de hoofden van de leerlingen, ouders en leerkrachten over de toekomst van een school kan niet.’

Respect voor vrije keuze en voor lokaal overleg

OVSG vraagt dat bij degelijke overdrachten alle argumenten besproken worden met de stakeholders, en dat het overleg wordt gerespecteerd. Ouders hebben bewust gekozen voor een onderwijsproject, zij nemen het niet dat daarmee gesjacherd wordt.

Jammer genoeg is dit geen alleenstaand geval. Ook in Niel en Maldegem werd een overheveling achter gesloten deuren voorbereid en opgedrongen. Nog meer gemeenten zijn aangesproken, maar zij kozen er bewust voor om hun gemeentelijk onderwijs te behouden. Bovendien publiceert het GO! op zijn website een draaiboek voor de overname van instellingen en biedt het hier ook ondersteuning voor aan. Op zijn minst een merkwaardige tijdsbesteding voor een onderwijsnet.

Ultimatum

De bestuurders van OVSG vragen uitdrukkelijk dat het GO! deze manier van werken stopzet. Gesprekken over samenwerking tussen de officiële onderwijsverstrekkers hebben geen enkele zin als het vertrouwen op deze manier geschonden wordt.

Patriek Delbaere, algemeen directeur OVSG: Laten we als onderwijsverstrekkers onze energie en middelen steken in onze kerntaken: kwaliteitsvol onderwijs begeleiden en ondersteunen. Elkaar scholen proberen afpakken, louter om marktaandeel te winnen, hoort daar niet bij.’