Kan iemand van het onderwijspersoneel een politiek mandaat opnemen? Kan een personeelslid dat een terbeschikkingstelling voorafgaand aan het rustpensioen heeft opgenomen, een politiek mandaat opnemen in die gemeente waar hij/zij werkte?
Een personeelslid van het gemeentelijk onderwijs kan zijn functie combineren met het mandaat van provincieraadslid. Er is geen onverenigbaarheid met zijn onderwijsbetrekking. Uiteraard mag hij zijn gezag nooit aanwenden voor politieke doeleinden (Decreet rechtspositie, artikel 12).
Een personeelslid van het gemeentelijk onderwijs kan geen mandaat van gemeenteraadslid opnemen in de gemeente waar hij is aangesteld als personeelslid. Het mandaat van gemeenteraadslid is namelijk onverenigbaar met de functie van personeelslid van de gemeente (of van een extern verzelfstandigd agentschap van die gemeenten bv. een autonoom gemeentebedrijf) in kwestie. Dit geldt ook voor een personeelslid van de gemeentelijke onderwijsinstellingen waarvan de lonen gesubsidieerd worden door het Ministerie van Onderwijs en Vorming. Ook dit personeelslid is namelijk ‘gemeentepersoneel’.
Voor een personeelslid van het deeltijds kunstonderwijs dat tewerkgesteld is in een filiaal, geldt de onverenigbaarheid alleen in de gemeente die fungeert als ‘schoolbestuur’. In de filiaalgemeente mag hij dus wel het mandaat van gemeenteraadslid opnemen.
De onverenigbaarheid betekent niet dat een personeelslid zich geen kandidaat kan stellen en niet verkozen kan worden. Wordt het personeelslid verkozen, dan moet hij vóór de installatievergadering van de gemeenteraad een keuze maken. Bevindt het personeelslid zich op de installatievergadering nog steeds in de situatie van onverenigbaarheid, dan mag hij de eed niet afleggen en wordt hij geacht afstand te doen van het hem toegekende mandaat (Decreet Lokaal Bestuur, artikel 10-11).
Onderwijspersoneelsleden mogen wel een mandaat van gemeenteraadslid opnemen in een andere gemeente dan de gemeente die hen heeft aangesteld. Uiteraard mogen ze hun gezag nooit aanwenden voor politieke doeleinden (Decreet rechtspositie, artikel 12).
Personeelsleden van het gemeentelijk onderwijs kunnen geen deel uitmaken van de raad voor maatschappelijk welzijn (OCMW-raad) (Decreet Lokaal Bestuur, artikel 71).
Het gemeentelijk onderwijzend personeel kan wel lid zijn van het bijzonder comité voor de sociale dienst (BCSD, Decreet Lokaal Bestuur, art. 100). Het BCSD is geen beleidsorgaan, maar heeft een gesloten taakstelling, met name individuele dienst- en hulpverlening, bekrachtigen van dringende steun en advies geven.
Volgens een strikte interpretatie van het Agentschap van Binnenlands Bestuur gaat het enkel om het onderwijzend personeel en niet om andere personeelscategorieën (bestuurspersoneel, administratief personeel, beleids- en ondersteunend personeel, technisch personeel…). Concreet kunnen dus personeelsleden met een lesopdracht deel uitmaken van het BCSD, maar pakweg de directeur, secretariaatsmedewerker of klusjesman niet.
Aangezien het personeelslid niet meer in actieve dienst is en de terbeschikkingstelling voorafgaand aan het rustpensioen onomkeerbaar is (het personeelslid kan niet meer terugkeren naar zijn/haar betrekking, de betrekking wordt immers vacant verklaard), is het voor dit personeelslid mogelijk om een politiek mandaat op te nemen. Dit is ook de visie van de Raad van State die wordt bevestigd door de Vlaamse onderwijsadministratie.
Er kan zich wel een probleem stellen bij de cumul van enerzijds het wachtgeld dat het personeelslid ontvangt in het kader van de terbeschikkingstelling voorafgaand aan het rustpensioen en anderzijds de inkomsten die hij genereert uit zijn politiek mandaat.
We helpen je graag verder. Contacteer de juridische dienst voor jouw onderwijsniveau.