Geef krachtige feedback

De klemtoon ligt op het motiverende – je evaluatie is dus geen eindpunt, maar een motor voor het leerproces en een belangrijke schakel tussen evaluatie en leren. Goede feedback is constructief, duidelijk en gedoseerd.

Positieve effecten

• Benadruk het goede om zo de leerling positief te bekrachtigen.
• Adequate feedback is in de eerste plaats ontwikkelingsgericht en ondersteunt het leren.
• Constructieve, gerichte en bijsturende feedback heeft een impact op de motivatie van de leerling.
• De leerling krijgt door de feedback de boodschap dat fouten maken mag en dat er altijd een kans is om zich te herpakken en verder te groeien.

Aandachtspunten

• Feedback die volgt op een zwakke of afwezige instructie is nooit effectief.
• Feedback geven vraagt tijd. Houd hiermee rekening bij de planning van de lessen en het uitschrijven van jaarplannen. Ook de leerlingen moeten voldoende kansen krijgen om vragen te stellen tijdens informele mondelinge feedbackmomenten.
• Het bieden van leerbevorderende, responsieve feedback aan lerenden is niet vanzelfsprekend. Het veronderstelt dat de leraar over een aantal complexe bekwaamheden beschikt.

Wetenschappelijk onderzoek

• Bos & Voerman (2010) – feedback moet leerbevorderend zijn, gericht op het verminderen van de verschillen tussen een huidig begrip of gedrag van de lerende en het gewenste resultaat.
• Dochy en Gijbels (2010) – veel tijd voor feedback uittrekken resulteert veelal in grote leeropbrengsten.
• Sluijsmans et al. (2011) – onderzoek heeft aangetoond heeft dat cijfers geven de meest zwakke vorm van feedback is.
• Dochy en Gijbels (2010) – door aspecten als modelleren, expliciteren, reflecteren, exploreren en generaliseren aan bod te laten komen tijdens de feedback ontstaat er een krachtige leeromgeving met maximale kansen op leerervaringen.
• Hattie (2012) – feedback moet vooral gericht, specifiek en helder zijn. De meest effectieve vormen van feedback leggen het verband met de leerdoelen.
• Sluijsmans et al. (2011) – door lerenden zowel feedup, feedback en feedforward te geven, worden zij gestimuleerd om zelf over hun leerproces na te denken. Elke vraag kan gesteld worden op vier niveaus – op taakniveau, op procesniveau, op zelfregulerend niveau en op zelfniveau.
• Kamphuis en Vernooy (2011) – effectieve feedback is geen praktijk op zich maar maakt integraal deel uit van instructie. Feedback is dus geen doel op zich. Feedback die volgt op een zwakke of afwezige instructie is nooit effectief.
• Kamphuis en Vernooy (2011) – een goed pedagogisch klimaat dat zich kenmerkt door vertrouwen en veiligheid, is belangrijk voor feedback. Zo is een goede vertrouwensrelatie tussen leraar en lerende een voorwaarde voor het geven van feedback.