Veelgestelde vragen Leer Lokaal

Op vraag van de scholen hebben we aan de educatieve partners (uitgeverijen en softwareleveranciers) die de doelen van Leer Lokaal gebruiken, gevraagd welk aanbod ze voorzien vanaf september 2025. Voor de registratiemodule van de doelen van Leer Lokaal zal OVSG nog een selector aanleveren. Die zal implementeerbaar zijn vanaf september.

Thema’s en leerlijnen zorgen voor structuur en overzicht in Leer Lokaal.

Een thema is een samenhangend geheel binnen een leergebied. Zo is het leergebied ​‘ik en de wereld’ onderverdeeld in acht thema’s: natuur, maatschappij, techniek, natuurkundige verschijnselen, tijd, verkeer, financieel economische competentie en ruimte. Per thema zijn leerlijnen uitgewerkt.

De leerlijnen beschrijven concrete doelen die opbouwen naar de ontwikkelingsdoelen en eindtermen toe.

Bij de opbouw van het spiraalcurriculum wordt aandacht besteed aan regelmatige herhaling, wordt nieuwe leerstof systematisch aan voorafgaande leerstof gekoppeld en neemt de complexiteit steeds toe.

Leer Lokaal integreert deze drie belangrijke principes van een spiraalcurriculum. 
Leer Lokaal biedt duidelijke leerlijnen rond een onderwerp die groeien in complexiteit. Daarbij wordt aangegeven wanneer je nieuwe leerstof aanbiedt en welke onderliggende leerstof je blijft oefenen.

De doelen in Leer Lokaal lees je van onder naar boven. Onderaan vind je eenvoudige doelen en hoe hoger je in de leerlijn klimt, hoe complexer de doelen worden. De leerlijn beschrijft stapsgewijs hoe je groeit. Leer Lokaal geeft aan in welke leeftijdsperiode je nieuwe doelen aanbiedt vanuit een regulier ontwikkelingsperspectief. Als kinderen in een ander tempo evolueren, biedt de leerlijn – los van de leeftijdsindicaties – ondersteuning bij de opbouw van het curriculum voor deze leerlingen. Leer Lokaal wordt gebruikt bij het samenstellen van een schooleigen curriculum en een curriculum op maat voor een leerling met een IAC-verslag in gewoon of buitengewoon onderwijs.

Leer Lokaal kiest er bewust voor om met vier leeftijdsfases te werken binnen het regulier curriculum van het basisonderwijs. Dit sluit beter aan bij een realistische ontwikkeling van leerlingen. Het geeft schoolteams meer autonomie om schooleigen keuzes te maken volgens hun context, doelgroep en pedagogische project.

Een aanloop- en uitbreidingsfase verbreden het aanbod voor specifieke leerlingen(-groepen). Ze behoren niet tot het reguliere curriculum van het basisonderwijs.

• De aanloopfase biedt plaats aan doelen die de basisleerlijnen voorafgaan. Deze kunnen ook ondersteunend zijn voor sommige kleuters die instappen in het basisonderwijs.
• De uitbreidingsfase biedt plaats aan doelen die verder gaan dan de eindtermen en die niet zijn opgenomen in de basisleerlijnen. Je vindt hier een aantal doelen om te differentiëren voor sterke leerlingen(-groepen) of voor scholen die in hun pedagogisch project verder willen gaan dan de basisleerlijnen.

De basisleerlijn vormt samen met de attitudes de kern van Leer Lokaal. De basisleerlijn bevat doelen die opbouwen naar de ontwikkelingsdoelen en eindtermen. Leer Lokaal interpreteert de ontwikkelingsdoelen en eindtermen als minimumdoelen. Leer Lokaal gaat dus verder dan de ontwikkelingsdoelen en eindtermen. Je herkent de doelen die verder gaan dan de ontwikkelingsdoelen en eindtermen aan de cursieve weergave (ze zijn dan ook niet geconcordeerd). De doelen in de basisleerlijn en de attitudes zijn niet aanpasbaar door de gebruiker.

De ondersteuningsleerlijn geeft de leraar extra informatie bij een doel uit de basisleerlijn. Je vindt er hoe je sommige leerlingen kunt helpen of welke deelstappen je kunt inplannen om het doel uit de basisleerlijn te realiseren.
Een ondersteuningsdoel is altijd verbonden aan een doel uit de basisleerlijn. Er kunnen meerdere ondersteuningsdoelen geformuleerd worden bij een doel uit de basisleerlijn.
Deze leerlijn is facultatief, en kan aangepast en uitgebreid worden door de gebruiker.

De verdiepingsleerlijn geeft de leraar extra suggesties bij een doel uit de basisleerlijn. Je vindt er wat leerlingen nog meer kunnen leren bij het doel uit de basisleerlijn.
Een verdiepingsdoel is steeds verbonden aan een doel uit de basisleerlijn. Er kunnen meerdere verdiepingsdoelen geformuleerd worden bij een doel uit de basisleerlijn.
Deze leerlijn is facultatief en kan aangepast en uitgebreid worden door de gebruiker.

Leer Lokaal beschrijft wanneer je nieuwe leerstof aanbrengt en verwacht dat de aangeboden leerstof op het einde van de basisschool beheerst wordt. Trouw aan het principe van het spiraalcurriculum betekent dit dat de onderwijstijd in grote mate wordt gebruikt om eerder aangebrachte leerstof verder en dieper in te oefenen. 
Ook geldt het principe dat je een complexer doel pas aanbrengt op het moment dat de leerlingen de onderliggende doelen met dezelfde inhoud beheersen. Een doel krijgt meestal een complexer opvolgend doel na een periode van twee jaar.

Via de verbindende doelen stimuleren we dat scholen inhoudelijke afspraken maken bij het scharniermoment van de derde kleuterklas naar het eerste leerjaar. Leraren kunnen deze verbindende doelen afstemmen op de behoeften van het kind. Welke doelen worden opgenomen in de kleuterklas? Welke doelen in het eerste leerjaar? Welke doelen nemen we samen op? Hoe doen we dat precies zodat er een goede afstemming ontstaat? Wat heeft een kind in deze fase nodig om tot verder leren te komen?

Leer Lokaal is een inspiratieplan voor het buitengewoon basisonderwijs. Elke lerende bevindt zich in zijn ontwikkeling ergens in de leerlijn, ongeacht of het om een kleuter gaat of een leerling in het gewoon of buitengewoon onderwijs. 
Leer Lokaal biedt de mogelijkheid om de groei van alle leerlingen te beschrijven tot ze naar het secundair onderwijs gaan. Zo worden kleuterscholen, lagere scholen en buitengewone scholen gestimuleerd om zonder breuklijnen of scharniermomenten curriculum aan te bieden. Daarbij hanteren we een gemeenschappelijke taal voor alle betrokkenen.