80% van de lokale besturen in Vlaanderen en Brussel zijn schoolbestuur. Ze investeren bewust in onderwijs omdat ze de noden en opleidingsbehoeften van de bewoners goed kennen en daarop inspelen. Onderwijs maakt deel uit van hun integraal lokaal beleid.
Een gemeentebestuur weet bijvoorbeeld waar nieuwe verkavelingen gepland zijn en kan daarbij de nodige basisscholen inplannen. Of door contacten met de lokale industrie kent de gemeente de nood aan geschoolde arbeidskrachten. Als schoolbestuur van een secundaire school of centrum voor volwassenenonderwijs kan ze daarop inspelen. Deeltijds kunstonderwijs vormt dan weer het hart van het lokale socio-culturele leven.
Het onderwijs van steden en gemeenten is een openbare dienst en moet beantwoorden aan de principes van neutraliteit. Dat betekent dat de school of academie openstaat voor alle leerlingen, ongeacht de ideologische, filosofische of godsdienstige opvattingen van de leerling of de ouders.
Deze principes worden vastgelegd in een lokaal pedagogisch, agogisch of artistiek project, in het schoolreglement en in het schoolwerkplan. Ook voor de onderwijspraktijk (keuze van leerplannen en leermethodes) zijn ze richtinggevend.
Het bestuur van OVSG werkte een ‘beginselverklaring neutraliteit’ uit waarin dit openbare karakter bevestigd wordt.
80% van de lokale besturen in Vlaanderen en Brussel zijn schoolbestuur. Onderwijs maakt deel uit van hun integraal lokaal beleid
Een schoolbestuur heeft een heel pakket aan bevoegdheden en neemt essentiële beslissingen: welke capaciteit wordt aangeboden in welke onderwijsniveaus, basisregels van de werking, personeelsbeleid, materiële uitrusting, veiligheid en infrastructuur, financieel beleid, participatie etc.
Met het begrip ‘schoolbestuur’ van het gemeentelijk onderwijs wordt de rechtspersoon ‘de gemeente’ bedoeld.
Zowel de onderwijsregelgeving als het gemeenterecht (verschillend in Vlaamse en Brusselse gemeenten) zijn van toepassing op stedelijke en gemeentelijke schoolbesturen.
Als de regelgeving verwijst naar het schoolbestuur, moet men de interne bevoegdheidsverdeling bekijken om te weten wie concreet bevoegd is (Decreet Lokaal Bestuur voor het Vlaams Gewest en de Nieuwe Gemeentewet voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest).
De gemeente krijgt ruime subsidies van de Vlaamse overheid om onderwijs te organiseren: de lonen van het personeel, werkingsmiddelen, subsidies voor infrastructuur.
Het is belangrijk om de kosten voor het organiseren van onderwijs duidelijk te onderscheiden van die voor flankerend onderwijsbeleid.
Bekijk de brochure ‘Gemeentelijk onderwijs organiseren, wat kost dat?’
Een sterke directeur is de drijvende kracht achter een gemotiveerd team en kwaliteitsvol onderwijs. Als bestuur heb je er alle belang bij om de geschikte leidinggevende te selecteren, te coachen en te evalueren vooraleer een vaste benoeming volgt. OVSG ondersteunt je daarbij.