Mijn lokalen voor de lokale verkiezingen
Op 13 oktober 2024 vinden de gemeente- en provincieraadsverkiezingen plaats. Om deze verkiezingen te organiseren zijn veel lokalen nodig en waar vind je die zoal? Inderdaad, onder meer in scholen. Die schoollokalen zijn natuurlijk niet zomaar gebruiksklaar. Zij moeten worden omgevormd tot echte stem- of telbureaus en dat heeft wel wat gevolgen voor de schoolorganisatie.
Kiesreglementering
De organisatie van de verkiezingen is een regionale materie, dus de regels kunnen verschillen voor Vlaamse en Brusselse gemeenten.
Stembureau
De kiezer moet zijn stem op een veilige en ordentelijke manier kunnen uitbrengen. Het college van burgemeester en schepenen verdeelt de kiezers daarom over verschillende stembureaus. De stembureaus hebben als taak ervoor te zorgen dat de kiesverrichtingen soepel verlopen. Het college wijst aan elk stembureau een specifiek stemlokaal toe.
Als één of meer stemlokalen zich in een schoolgebouw of op een schoolsite bevinden, moet een contactpersoon worden aangeduid: de directeur van de onderwijsinstelling, de conciërge of iemand van de gemeentelijke administratie (dienst patrimonium, technische dienst …).
Houd er rekening mee dat stembureaus soms al vanaf 7 uur open zijn voor de voorzitter, de secretaris en de bijzitters zodat ze alles op tijd kunnen installeren.
Telbureau
Enkel in gemeenten waar gestemd wordt op papier, zijn er ook telbureaus die verantwoordelijk zijn voor de telverrichtingen. De resultaten gaan naar het hoofdbureau. Wordt er digitaal gestemd, dan gaan de gegevensdragers met de stemmen rechtstreeks naar het hoofdbureau.
In Vlaanderen wijst het college van burgemeester en schepenen deze lokalen aan. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het de voorzitter van het hoofdbureau die de lokalen aanwijst.
Inrichting
De lokalen moeten voldoen aan bepaalde vereisten om het geheim van de stemming te garanderen. Het Vlaams Kiesdecreet bepaalt dat het college voor de inrichting zorgt, maar in de praktijk wordt dat toevertrouwd aan de gemeentelijk diensten. Zij zorgen voor stemhokjes (waarvan minstens één aangepast voor personen met een beperkte mobiliteit), het elektronisch stemsysteem, voldoende tafels en stoelen, kantoormateriaal, eventueel scheidingswanden, een duidelijk afgebakende wachtzone enzovoort.
Eventuele werkzaamheden mogen de lessen niet in het gedrang brengen. Ze worden bij voorkeur buiten de schooluren uitgevoerd, bij voorbeeld op de zaterdag voor de verkiezingen.
Gemeentelijke coördinator
Het college van burgemeester en schepenen duidt een personeelslid van het gemeentebestuur aan die belast is met de coördinatie van de gemeentelijke taken bij de lokale verkiezingen. De directeur van de onderwijsinstelling kan met zijn vragen terecht bij dit aanspreekpunt.
The day after: lessen schorsen?
Als lokalen van de school gebruikt zijn als telbureau, dan kun je de lessen maximaal één dag schorsen op de dag na de verkiezingen. De mogelijkheid om te sluiten geldt niet als de lokalen uitsluitend gebruikt zijn als stembureau.
Het schoolbestuur kan dus beslissen om op maandag 14 oktober 2024 de lessen te schorsen. In principe beslist de gemeenteraad hierover, maar dit is delegeerbaar naar de directeur van de onderwijsinstelling. De school is niet verplicht om in opvang te voorzien.