Hoe gaan scholen om met ouders en leerlingen die niet akkoord gaan met de klassenraad? Op deze vraag zijn bijna evenveel antwoorden als scholen. De rode draad is dat klassenraden altijd zorgvuldig en professioneel te werk gaan, maar ook oor hebben voor eventuele nieuwe argumenten. We spraken met enkele directies.
Willem Van Schuerbeeck, directeur Tuinbouwschool Merchtem
“Het gebeurt dat een leerling een gesprek vraagt met mij na de delibererende klassenraad. Dat gaat er meestal gemoedelijk aan toe. Soms komen hier nieuwe elementen aan bod, waarna ik de klassenraad terug samenroep. In de meeste gevallen blijft het attest behouden, maar kan zo’n gesprek de leerling toch helpen om de beslissing van de klassenraad wat beter te plaatsen.”
“Een procedure bij de beroepscommissie heb ik nog nooit meegemaakt. Allicht komt dit omdat we sterk inzetten op begeleiding, remediëring en herkansing, waardoor zo’n attest ook niet uit de lucht komt vallen.”
Els Talloen, directeur Stedelijke Academie voor Beeldende Kunsten Aalst
“In de 18 jaar dat ik hier directeur ben, heb ik het maar twee keer meegemaakt dat een leerling beroep aantekende bij het schoolbestuur. We doen er dan ook veel aan om dit te vermijden. Voor de klassenraad bijeenkomt, doe ik al een pre-deliberatie met de leerlingenbegeleider en overlopen we met de klastitularissen en het CLB de mogelijke scenario’s voor leerlingen met tekorten.”
“Elke ouder wiens kind geen A-attest krijgt, wordt opgebeld met een mondelinge toelichting en ingelicht via e-mail. Vooral bij gescheiden ouders kan dit een groot verschil maken, want soms is de ene ouder beter op de hoogte van wat zich tijdens het schooljaar afspeelt dan de andere. Als ouders niet akkoord gaan met het besluit, nodig ik hen zo snel mogelijk uit voor een gesprek. Zo kunnen we alles op tijd afronden en vertrekt iedereen met een gerust hart op vakantie.”
Peter Koeck, directeur Merit Antwerpen
“Elke leraar op onze school is coach van een aantal leerlingen. De coaches lichten het rapport op het einde van het schooljaar toe aan hun leerlingen. We geven hen elk jaar een infosessie over hoe ze dit best aanpakken, bijvoorbeeld door de unanimiteit maar ook de geheimhouding van de klassenraad te benadrukken. In het verleden merkten we dat leraren een harde boodschap soms te veel verbloemden, waardoor onnodig discussie ontstond en leerlingen vaker beroep aantekenden. Wanneer we alle leerlingen bespreken, hebben we maar vier minuten per leerling. Daarom heb ik besloten om in de toekomst na een gesprek tussen de leerling, ouder en directie, de klassenraad vaker terug samen te roepen. Zo kunnen we onze beslissing beter onderbouwen. ”
Tim Bossaerts, directeur Stedelijk Lyceum Expo Antwerpen
“Leerlingen die een gesprek met de directie aanvragen, zijn teleurgesteld en verontwaardigd. Hun argumenten zijn heel divers: van een overlijden in de familie tot het beschuldigen van leraren die hen oneerlijk zouden behandelen. Tijdens een deliberatie onderbouwen we ons dossier en anticiperen we op eventuele tegenargumenten. Zo hebben we de afgelopen jaren geen attesten herroepen, ook niet na een procedure bij de interne beroepscommissie. Die oordeelt zonder de leerling te kennen, en sommige leden stellen de bekwaamheid van scholen te snel in vraag. Met goed onderbouwde dossiers hebben we ons daar altijd goed tegen kunnen verdedigen. Gelukkig is de bewijslast nu omgekeerd en stelt dit probleem zich minder. Soms neemt een leerling ook een advocaat mee. De toon van die gesprekken is niet bepaald vriendschappelijk. Vaak probeert een advocaat uitspraken uit te lokken die tegen jou gebruikt kunnen worden, maar ik laat me gelukkig niet zo snel provoceren.”
Soumaya El Allachi, adjunct-directeur Stedelijk Lyceum Waterbaan Antwerpen
“Het oudercontact is het moment waarop de klascoach het rapport en attest bespreekt met de ouders. Meestal ontvangen we ouders die niet akkoord zijn, diezelfde avond of de dag nadien. Soms geven we dan een extra kans via een herexamen of passen we de clausulering aan. Dan lichten we de ouders hier telefonisch over in. Als de klassenraad bij haar beslissing blijft, lichten we dit persoonlijk toe. We laten hen dan ook een document ondertekenen waardoor ze erkennen hiervan op de hoogte zijn, en lichten hen in over de mogelijkheid om in beroep te gaan. Deze procedure staat duidelijk in ons schoolreglement. De afgelopen jaren is er in beroep slechts één attest herzien. Dit kwam door een wijziging in de eindtermen, waardoor de opleiding die we eerst uitsloten geen sterk wiskundige opleiding meer was. Soms neemt een leerling een advocaat mee, maar die beheerst vaak niet het volledige dossier. Je kan een heel schooljaar niet op een dag begrijpen.”
Bob Beuckels, directeur De Resonant Antwerpen
“We hebben een duidelijke deliberatiewijzer met twee criteria: enerzijds of de leerlingen de doelstellingen van dit schooljaar naar ons bevinden voldoende behaald hebben, en anderzijds of ze wel degelijk klaar zijn voor het vervolgtraject. Dat klinkt misschien vaag, maar het werkt beter dan een strakke wiskundige vork (bv. vanaf drie tekorten een B-attest). Dat staat ook duidelijk in ons schoolreglement en geven we mee bij leerlingen die een gesprek aanvragen.”
“Tijdens een eventueel gesprek met de directie leggen we de verantwoordelijkheid ook bij de leerling. We vragen expliciet waarom we op basis van deze criteria een fout hebben gemaakt. Tot nu toe zijn we er in geslaagd om een geval bij de beroepscommissie te vermijden. Het zijn wel eens gespannen gesprekken, en we hebben het al meegemaakt dat ouders verbaal agressief worden. Je voelt je dan niet altijd veilig, zelfs al ben je dan nog een grote man.”
Valerie Depeet, directeur Hoofdstedelijk Atheneum Karel Buls
“Steeds meer leerlingen vinden de weg naar de directeur. Dat zijn emotionele gesprekken: medische problemen, familieproblemen … Vaak vertellen leerlingen zaken die ze nooit eerder aan een leraar vertelden. Dat kruipt onder je vel. Ik merk op de klassenraad dat er dan toch op een andere manier naar die leerling wordt gekeken. Soms nemen we dan een andere beslissing. Bij gevallen waar voordien al veel consensus over was, omdat er veel tekorten zijn, haalt een nieuwe klassenraad niet veel meer uit.”
“Onze leerlingen zetten snel de stap naar de beroepscommissie. Dat is opmerkelijk, want de meeste ouders zijn anderstalig en daardoor minder geïnformeerd of meer afwachtend. We communiceren heel open over deze mogelijkheid, en we leiden onze leerlingen op tot kritische burgers. Dat werkt duidelijk. Ik merk dat het voor leerlingen belangrijk is dat ze het gevoel krijgen dat ze alles uit de kan hebben gehaald. Ik moedig hen niet aan om deze stap te zetten, maar hou hen ook niet tegen. Uiteindelijk haalt het vaak niks uit. Soms beslist de beroepscommissie een extra kans te geven via een herexamen, maar meestal niet.”
Leerlingen die een heel schooljaar niks doen en op het einde van de rit een B- of C-attest krijgen, maar besluiten om dit aan te vechten. Het is de nachtmerr…