De OVSG-toets biedt elk jaar een rijkdom van data aan de deelnemende basisscholen. Toch is het voor schoolteams niet evident om op basis van die gegevens zinvolle acties te ondernemen. Met het nieuwe schoolfeedbackrapport bij de toets en de daaraan gekoppelde professionalisering brengen we daar verandering in.
In 2018 ging de OVSG-toets voor het eerst digitaal. Digitaal werken bracht met zich mee dat we via de toetsomgeving heel veel data aan de scholen ter beschikking konden stellen. De ambitie groeide om de scholen nog gerichter te gaan ondersteunen zodat ze vanuit de toetsresultaten actie kunnen ondernemen en zo hun onderwijskwaliteit optimaliseren. Want data verzamelen is één ding, ze analyseren en er zinvolle acties aan koppelen is nog een andere zaak. We merkten dat onze scholen daar wel wat hulp bij konden gebruiken. Het schoolfeedbackrapport was geboren.
Via het schoolfeedbackrapport ondersteunen we scholen bij het lezen en analyseren van de eigen resultaten op de OVSG-toets.
Het schoolfeedbackrapport is een grondige en genuanceerde informatiebron waarmee we de school ondersteunen bij het lezen en analyseren van de eigen resultaten op de OVSG-toets. Aan de hand van deze objectieve data kan de school geïnformeerde beslissingen nemen over haar onderwijspraktijk en zo de eigen onderwijskwaliteit opkrikken. Het rapport biedt hulp om antwoorden op de kwaliteitsvragen te onderbouwen: Doen we de goede dingen? En doen we die dingen goed? En hoe weten we dat? Ook specifieke vragen komen aan bod: Is er een impact van het nieuwe talenbeleid of de introductie van een nieuwe methode voor een specifiek leergebied? En zijn er op dat vlak verschillen vast te stellen tussen de leergebieden? Zo krijgen scholen zicht op hun eigen sterktes en mogelijke groeikansen.
Het feedbackrapport reikt niet alleen interpretatie aan, maar stelt ook reflectievragen voor. Die wijzen de school de weg in de toetsresultaten en ondersteunen het team door verdiepend in te zoomen op bevindingen uit de afgenomen toetsen. Specifiek gaat het over de manier waarop de leerlingen binnen een school van elkaar verschillen, de manier waarop een school verschilt van andere scholen en hoe een bepaalde groep leerlingen het doet op afzonderlijke toetsvragen in vergelijking met andere scholen.
Statistische berekeningen zorgen voor de wetenschappelijke onderbouwing van de feedback. Door op een bevattelijke manier over de berekeningen te rapporteren, is nauwelijks statistische voorkennis vereist. Zo bieden we betrouwbare informatie maar ook handvaten om de feedback voor iedereen toegankelijk te maken.
In schooljaar 18-19 deden 19 scholen mee met het proefproject van het schoolfeedbackrapport, in 19-20 waren dat 55 scholen. Na deze twee schooljaren bleek dat de pedagogisch begeleider een belangrijke schakel is bij het interpreteren van en aan de slag gaan met de schoolfeedbackrapporten. Naast de puntenmodule en kwalitatieve analyse geeft het rapport duiding op een laagdrempelige manier. Zo zijn toetsresultaten niet langer ‘kale’ informatie, maar groeien ze door de koppeling aan contextelementen en ervaring van de school tot betekenisvolle kennis. Die kennis kan de school op haar beurt inzetten om wijze acties op te zetten en zo het beleidsvoerend vermogen te vergroten.
In het proefproject merkten we dat er nog een schakel ontbrak om beschikbare informatie tot betekenisvolle kennis te laten groeien. Het gaf de begeleiders van OVSG de kans om hun eigen expertise op het vlak van datageletterdheid uit te bouwen en bevestigde opnieuw dat het gebruik van kwalitatief materiaal staat of valt met ondersteuning bij het gebruik. Die werkwijze stimuleert scholen tot een geïntegreerde aanpak. Uit reacties van de proefscholen blijkt dat een positief rapport leerkrachten en scholen bevestigt in hun manier van werken. Knelpunten maken dan weer duidelijk waar mogelijke groeikansen liggen.
Deelnemers aan het proefproject getuigen:
‘Dit feedbackrapport bood ons nét dat extra duwtje in de rug om actief met data aan de slag te gaan. We hadden op voorhand het doorgelezen maar vonden een woordje uitleg bij de verschillende grafieken waardevol. Bij een minder goed resultaat hadden we het wat lastig om te relativeren. Dankzij onze begeleider konden we de cijfers relativeren gezien onze beperkte testgroep. Zij hielp ons om resultaten uit de OVSG-toets mee te nemen in de kwaliteitsoefening.’
‘Dit is een zeer waardevol rapport dat een plek zal vinden in ons outputdossier. Graag krijgen en bespreken we dit ook in de volgende jaren. Onze goede resultaten zullen we in de personeelsvergadering bespreken als een ‘trotsmoment’. Over het mindere resultaat voor lezen gaan we samen met alle teamleden reflecteren.’
Na twee intensieve jaren met de proefscholen is het schoolfeedbackrapport klaar voor een bredere uitrol. Vanaf de toetseditie 2021 kunnen OVSG-scholen die alle toetsen digitaal afleggen een schoolfeedbackrapport bestellen. Het rapport geeft feedback en interpretatie op maat van de school en wordt geschreven in samenwerking met de pedagogisch adviseur van je school. De adviseur licht het rapport toe aan het team. Het is beschikbaar tegen de herfstvakantie en kost 250 euro. Daarnaast kan het rapport tijdens de reguliere begeleiding van de school ook verder gebruikt worden bij het opstellen van acties.
sophie.jansen@ovsg.be, Stafmedewerker studie- en ontwikkelingsdienst
Dit artikel verscheen in Imago, tijdschrift van stedelijk en gemeentelijk onderwijs, juni 2021.